Vervoerders schrijven te laag in bij aanbesteding contractvervoer

Taxibedrijven schrijven te laag in bij de aanbesteding van contracten voor doelgroepenvervoer, zoals leerlingen- en ziekenvervoer, blijkt uit onderzoek van SEO in opdracht van KNV Taxi en de vakbonden FNV Taxi en CNV Vakmensen. Minke Jansma, FNV Taxi: 'Hierdoor daalt de kwaliteit door o.a minder onderhoud aan materieel en steeds minder gekwalificeerd personeel. 'Ook de arbeidsvoorwaarden worden steeds slechter.’

Problemen bij contractvervoer

De taxisector in Nederland bestaat voor 75% uit contractvervoer, zoals o.a leerlingenvervoer, ziekenvervoer, Valys vervoer en regiotaxi. In de sector gaat het al jaren niet goed. Forse bezuinigingen vanuit de overheid, minder klanten en felle concurrentie tussen de taxibedrijven heeft in sommige gevallen geleid tot een daling van 20% van de gemiddelde uurprijzen (los van de inflatie). Naar schatting draait meer dan de helft van het aantal vervoerders momenteel verlies en de laatste jaren zijn verschillende taxibedrijven failliet gegaan.

Oorzaken van te lage aanbesteding

Om een dreigend faillissement af te wenden of marktaandeel te behouden wordt soms bewust te laag ingeschreven bij aanbestedingen van nieuwe opdrachten. Ook wordt soms te laag ingeschreven omdat vervoerders inspelen op de mogelijkheid tot 'heronderhandelen', nadat een opdracht is vergeven. Een derde oorzaak is volgens SEO dat vervoerders van te voren weinig of geen rekening houden met een dalend aantal klanten in de toekomst. In veel gevallen heeft de vervoerder 30% minder reizigers dan waar tijdens de aanbesteding van werd uitgegaan.

Reiziger en taxichauffeur de dupe

Het gevolg van te lage biedingen is dat vervoerders verlies draaien, steeds meer moeite hebben om kwaliteit te leveren aan de klant en steeds meer bezuinigen op personeelskosten. Minke Jansma van FNV Taxi: 'Dit laatste leidt tot minder vaste contracten, steeds minder contracturen en verdringing van ervaren taxichauffeurs door nieuwe chauffeurs, niet zelden vanuit een uitkeringsinstantie met subsidie. In de afgelopen twee jaar is het aantal arbeidsplaatsen met 20% teruggelopen. Steeds meer goede taxibedrijven, die een normaal personeelsbeleid voeren, verdwijnen en maken plaats voor zogenaamde prijsvechters.
Wij willen kwalitatief goede banen voor kwalitatief goede chauffeurs.
Maar ook de reiziger is slechter af. Agostino Di Giacomo Russo van CNV Vakmensen: ‘De kwaliteit daalt door steeds minder gekwalificeerd personeel (inzet van vrijwilligers en veel tijdelijke contractanten), minder onderhoud aan materieel, minder innovatie en minder tijd voor de klant met een beperking door krappe rittijden.’

Oplossingen

SEO doet een aantal aanbevelingen waar de sociale partners zich voor gaan inzetten. Allereerst moet er meer transparantie komen in de opbouw van de kostprijs en moet daarin ook rekening worden gehouden met de risico’s in het vervoersaanbod. Ook moeten de risico’s eerlijker worden verdeeld tussen de opdrachtgever en de vervoerder, de rekening van minder klanten wordt nu alleen bij de vervoerder neergelegd. Tot slot moet bij het gunnen van een opdracht de kwaliteit voorop staan in plaats van de meest voordelige offerte. Zo moet bijvoorbeeld aan meerdere partijen kunnen worden gegund, vervoerders kunnen een partnerschap aangaan.

Oprichting Aanbestedingsinstituut Mobiliteit

Om hierop toe te zien, wordt door de sociale partners een ‘Aanbestedingsinstituut Mobiliteit’ opgericht. Bertho Eckhardt, KNV Taxi: ‘Elke aanbesteding in Nederland op het gebied van doelgroepenvervoer, leerlingenvervoer en zorgvervoer wordt door ons getoetst op de criteria die wij als sector van belang achten voor beter aanbesteden en beter vervoer. De conclusies van onze analyse zullen we publiceren om de opdrachtgevers een duwtje in de rug te geven om het juiste te doen in de aanbesteding.’

Achtergrond contractvervoer

De taxisector in Nederland bestaat voor 25% uit de consumententaxi (straattaxi) en voor 75% uit contractvervoer. Het onderzoek richt zich uitsluitend op contractvervoer, dat o.a. bestaat uit leerlingenvervoer, zittend ziekenvervoer, Valys vervoer, AWBZ vervoer (nu Wlz vervoer), WSW/Wia en Regiotaxi. Het contractvervoer biedt werk aan zo’n 28.000 werknemers, waarvan het grootste deel taxichauffeur is. De jaarlijkse omzet wordt geschat op € 0,9 miljard en ongeveer 1 miljoen gebruikers maken regelmatig gebruik van dit vervoer.

Het volledige rapport werd officieel gepresenteerd tijdens de Taxi Expo op woensdag 12 oktober in Houten. Lees ook het artikel op Taxi Pro.